Przyroda sama reguluje ostatnie przygotowania organizmu matki do czynności porodowej i rozwiązania. W miarę zbliżania się terminu porodu czynności łożyska stają się ograniczone i łożysko zaczyna zanikać. Łożysko, narząd służący wymianie substancji odżywczych między organizmem matki i dziecka, przestaje zaspokajać wszystkie potrzeby płodu, zmuszając go w ten sposób do wydostania się na świat i usamodzielnienia.
Okres przychodzenia dziecka na świat można podzielić na trzy okresy. W pierwszym okresie skurcze macicy rozciągają otwór znajdujący się w dolnej jej części, tj. ujście szyjki macicy. Dzięki temu dziecko przedostaje się do kanału rodnego. W drugim okresie dziecko przechodzi przez kanał rodny, tzn. pochwę. Po zakończeniu tego etapu dziecko jest już urodzone. W trzecim okresie porodu łożysko i błony plodowe zostają oddzielone od ściany macicy i wydalone na zewnątrz.
Akcja porodowa
Poród trwa przeciętnie od 7 do 12 godzin, w przypadku pierwszej ciąży może trwać nieco dłużej od 16 do 18 godzin. Czynność porodowa rozpoczyna się skróceniem i rozszerzeniem szyjki macicy. Ujście szyjki macicy, mające zwykle średnicę 1,5 cm, rozszerza się do ok. 10 cm. W czasie ciąży szyjka macicy utrzymywała płód w jej jamie. W momencie rozpoczęcia akcji porodowej mięśnie szyjki rozluźniają się, a płód zaczyna przedostawać się przez szyjkę. W tym samym okresie pochwa zaczyna wydzielać śluz zawierający dużą ilość glikogenu (złożony wielocukier), który jest rozkładany na glukozę, a następnie na kwas mlekowy. Ten ostatni ma właściwości bakteriobójcze, dzięki czemu drogi rodne zostają zdezynfekowane przed porodem. W momencie rozpoczęcia rozszerzania się szyjki pojawiają się pierwsze skurcze macicy, tzw. bóle przepowiadające. Są one pierwszym objawem zbliżającego się terminu porodu.
Początkowo skurcze macicy są łagodne, mało bolesne, trwają 15-25 sekund i pojawiają się co 10-15 minut. Potem występują one coraz częściej, w odstępie od 3 do 5 minut, stają się coraz silniejsze i trwają dłużej.
Rozwiązanie, poród właściwy
Okres rozwiązania, to znaczy ten okres, w którym odbywa się właściwy poród, może trwać od 30 minut do 2 godzin. Jego początkiem jest moment, w którym główka dziecka przechodzi przez szyjkę do macicy. W tym czasie bóle (skurcze macicy) trwają około 1 minuty i występują co 2-3 min. We wczesnym okresie tej fazy akcji porodowej błona owodniowa pęka i wody płodowe odchodzą.
W tej fazie matka powinna współpracować. Może to uczynić napinając mięśnie brzucha. Parcie matki na macicę wspomaga jej skurcze i przyspiesza wydostanie się dziecka na świat. W tym okresie główka dziecka znajduje się nisko w miednicy matki, przechodzi przez rozszerzoną szyjkę i ukazuje się w ujściu rozwierającej się pochwy. Między skurczami główka może lekko się cofać. W pewnym momencie ujście pochwy rozwiera się maksymalnie i główka dziecka wydostaje się na zewnątrz. Po przedostaniu się na zewnątrz główki dziecka reszta ciała przechodzi swobodnie przez kanał rodny. Pępowina odcinana jest po kilku chwilach, gdy wyczuwalny jest w niej zanik pulsowania przepływu krwi tętniczej.
Dziecko najczęściej pokazuje się matce po oczyszczeniu go, wysuszeniu i sprawdzeniu stanu zdrowia. Matka jest wtedy jeszcze na sali porodowej. Jest to chyba jeden z najprzyjemniejszych i przynoszących największe zadowolenie momentów życia.
Urodzenie popłodu
Łożysko rodzi się w ślad za dzieckiem, zwykle około 5 minut po jego urodzeniu. Wydalenie łożyska może trwać do pół godziny. Bezpośrednio po tym macica przyjmuje swój poprzedni kształt i przesuwa się ku górze. W tym też czasie występuje krwawienie z pochwy. Oddzielenie łożyska od ściany macicy następuje samoistnie. Wydalenie jego wraz z błonami płodowymi może być wspomagane parciem matki, podobnie jak w czasie porodu.